Liefdevol grenzen stellen
Herkenbaar? Eentje van de rij? Zelfs meer?
Ik ga een geheim verklappen. Alle HSPers die ik ken, hebben een grenzen probleem. Klein of groot. Ik óók. Meerdere zelfs.
Maar het geweldige nieuws is, grenzen kun je leren stellen.
Het nog geweldigere nieuws is, grenzen kun je liefdevol leren stellen. Naar jezelf en de ander. Je hoeft geen bitch te worden, om deze kunde onder de knie te krijgen! Daarom krijg je straks van mij, onder blog 2 een rijtje met 6 liefdevolle-grenzen truucks.
Nu eerst de theorie. Want wat is dat eigenlijk, een grens?
Ik kan me nog goed herinneren dat ik op het vliegveld van Peru dat ene heul belangrijke papiertje vergeten was. Het is het papiertje dat je in het vliegtuig tekent, waarbij je vertelt of je business of leisure time doet in een land of dat je ergens bent voor werk. En dat heb je nodig om te wisselen van vliegtuig naar een ander land...transfer zogezegd.
Het debiele is, je loopt op een afgebakend, betegeld stuk grond, met bioscoop omheining als begrenzing. En wanneer je op een bepaald deel staat is het Peru en aan de andere kant is het Bolivia. -Waarom?
Omdat het een afspraak is. Toen ik me dat realiseerde, viel ik bijna flauw van de slappe lach. Zoiets idioots.
Vervolgens koop je in ‘niemandsland’ een wissewasje papiertje met je creditcard card - ook weer zo een afspraak, plastic geld - en dan mag je doorlopen. Grens open. Dus op die manier, is een grens een afspraak. Zoals bij een wet of bij een mondelinge overeenkomst.
En dat beeld: een afgesproken lijn is een grens tussen a naar b of c, dat heeft me nooit meer losgelaten. Kennelijk hebben we zoiets als fysieke grenzen, waar ons lichaam ophoudt, waar land zee wordt, waar de berg de hemel kust. Maar ook de grens van een afspraak. En als het over woorden gaat, dan zitten we meteen in het ontastbare en onzegbare, ofwel de energiekant der dingen.
Dus hoe kom je tot liefdevol grenzen stellen?
Een grens is een helder, duidelijk omschreven afspraak. Die vast ligt in woorden, maar ook in wetten. En als iedereen het erover eens is, is alles pais en vree. Het gedonder begint, wanneer de afspraak niet congruent, niet consequent en onlogisch is. Herken je de stem van de ‘Totaal Oneerlijk!’ - roepers? Want zeker kinderen voelen dat feilloos en haarscherp aan.
Erger wordt het als het gaat om een opgelegde, niet begrijpelijke regel of wet.
Of wanneer de verwachtingen ten aanzien van de status van de afspraak niet duidelijk zijn. Dan kom je in een grensgebied en afhankelijk van de territoriumdrift van de grenzen-steller vliegt je kop er af als je daar iets verkeerd doet (denk aan de voormalig corridor tussen West en Oost-Duitsland, of aan de onheilstaferelen onder het Taliban bewind in Afghanistan op dit moment), of heb je je credit card te trekken om je ‘juiste-papier-vergeten-fout’ goed te maken, zoals ik op het vliegveld van Peru…
Als je een lerarenopleiding doet, maakt niet uit welke, dan leer je als een van de eerste dingen dat orde in de klas te maken heeft met grenzen en helderheid. En deze moet je bewaken. Net als vroeger met het spel landje pik. En hoe dat dan werkt? Met woorden en vooral met energie. En consequentheid in handelen. En eerlijkheid in de regels.
Culturele afspraken en grenzen
Ik woon op dit moment in een land - Singapore - waarin dat handelen naar en volgen van regels vanzelfsprekend is. Zo vanzelfsprekend dat ik ervan overtuigd ben dat kinderen hier, mede dáárom zo goed luisteren. Fine-city zeggen ze hier. Dit is de regel. Houd je je er niet aan? Dan volgt een consequentie en die vertaald zich naar een ‘fine’, straf dus. En die consequentie volgt en komt. Dat weet iedereen. Dus beter fiets je niet door rood en over de stoep en zorg je ervoor dat je je gedraagt en gezag respecteert.
Hoe zit het met energie en liefdevolle grenzen?
Eigenlijk best simpel.
Als we spreken over basis en veiligheid, en zeker in het bewaken en beschermen van grenzen, komt onze Maslov altijd weer om de hoek kijken. Hij spreekt van een pyramide-model met daarin beschreven wat je nodig hebt om te kunnen overleven - de deficiëntie-behoeften, zoals voedsel, kleding, onderdak, veiligheid, ergens bij kunnen horen, aanzien verdienen en respect; met op de top van die pyramide wat je nodig hebt om te kunnen ontwikkelen, de groeibehoeften; bijvoorbeeld behoefte aan musische voeding en schoonheid, levensinvulling en zelfverwezenlijking. Met het fysieke lichaam als voertuig van al de energieën van deze elementen, ben je helemaal jij, een complete identiteit . En dat complete lichaam, met de energieke imprints erbij, hebben we te respecteren. Dat is een klinkklare, heldere afspraak.
Grenzen in woorden?
Woorden hebben energie, je energielichaam pikt deze energie op. Dus wanneer je als kind blootstaat aan energiek geweld in woorden, door te hard praten, schelden op jou, onwaarheden…dan kan je als coping mechanisme inbouwen, dat je je grens verlegd. Dat je je anders gaat gedragen om van dat vervelende gevoel af te komen, wat die ander jou laat beleven en ervaren door zijn of haar gedrag.
Grenzenverleggen, liefde voor jezelf en groei
Deze imprint, deze grenzenverlegging in je systeem, neem je mee. In je latere leven. Dus de baas die je constant vraagt over je grens te gaan door meer te leveren en te geven dan afgesproken en jij die daar geen nee tegen weet te zeggen, vindt zijn oorsprong dan in een energieke imprint van vroeger.
Is je grens verleggen dan altijd verkeerd? Nee, zeker niet. Maar wel als die aanpassing zijn oorsprong vind in het aanpassen van je gedrag omdat je pijn lijdt door hetgeen een ander je aandoet. Of omdat je onder druk staat. Dus wanneer jij je grens verlegt voor of door een ander en niet vanuit je eigen denken, voelen, willen. Dàt wordt bedoelt met die mooie zin: ‘Stap uit je comfortzone en verleg je grenzen”.